मिशन२०१९!१२महिने १२ किल्ले"

२०१९!!!! काहीतरी भन्नाट घडणार आहे असं वाटतंय....!!!! ! अशी एक (भाकीत) पोस्ट मी फेसबुकवर टाकली होती. आश्चर्य म्हणजे खरोखरच तसंच घडलं हो!

२०१९ माझ्या आयुष्याला एक नवीन दिशा देणारे वर्ष ठरले.

नवीन वर्षाच्या पहिल्या दिवशी सर्वांप्रमाणेच मी देखील स्वहितासाठी,आरोग्यासाठी आणि माझ्या दोन वर्षाच्या मुलीसाठी (सध्या ती पावणे तीन वर्षाची आहे) "मिशन २०१९! १२ महिने १२ किल्ले" ही मोहीम राबवायच ठरवलं.

खरं सांगायचं तर प्रेग्नेंसी नंतरच वाढलेलं वजन कोणकोणत्या प्रकारे कमी करता येईल यांमध्ये काढलेल्या यादीत -"ट्रेकिंगने" ऍक्टिव्हिटीने प्रथम क्रमांक पटकावला. कारण भटकायचं म्हणजे संपूर्ण कुटुंबनिशी भटकता येईल हा त्यामागचा मूळ उद्देश होता.आमच्या आहोंनी देखील या विचारला अगदी सहज होकार दर्शविला त्यामुळे अर्धी लढाई जिंकल्याचा आनंद पदरी पडला आणि ठरलं.

सगळं सांभाळून म्हणजे नोकरी + मुल +संसार ...… आणि भटकंती !! करायची म्हणजे सोपं नव्हतं. पण ठरवलं तर करायचं आणि उत्तमच करायचं त्यामुळे सगळं जुळून आलं. कोणता किल्ला, कोणत्या महिन्यात आणि कशा पद्धतीने करायचा यावर कळत-न कळत अभ्यास सुरु झाला. अभ्यास म्हटलं तर पुस्तके ही आलीच. चेतन बढे या माझ्या मित्राला जेव्हा १२ किल्यांच्या उपक्रमाबद्दल सांगितलं तेव्हा त्याने हातात उत्तमोत्तम साहित्य आणून दिले. त्यानिमित्ताने दहावी नंतर सुटलेल्या इतिहास आणि भूगोल या आवडत्या विषयांनी पुन्हा एकदाआयुष्यात प्रवेश केला. या पुस्तकांमुळे ज्ञानात भर तर पडलीच पण भटकंती नेमकी कशी व कोणत्या पद्धतीने करावी या बाबतचा दृष्टीकोन धिकच विस्तृत झाला. या सर्व अभ्यासाचा उपयोग नियोजन (Planning) करताना अधिक झाला.

२०१९ जानेवारीमध्ये १२ महिने १२ किल्ले या मोहिमेचा " श्री गणेशा" श्रींच्या दरबारात "श्रींच्या इच्छेने" केला. ते म्हणजे किल्ले रायरेश्वर येथून. प्रारंभी घेतलेल्या शंभूंच्या आशीर्वादाने आम्हाला वर्षभर सतत प्रेरणा मिळत राहिली. ऊर्जेचे आणि शिव-विचारांचे प्रेरणास्थान असलेले हे ठिकाण सर्वानाच २०२० मध्ये देखील प्रेरित करत राहो हीच इच्छा.

फेब्रुवारीमध्ये आणि मार्च मध्ये वाढत्या उन्हाचा अंदाज घेतला अन पुण्याजवळ असलेल्या पवना परिसरातीलतिकोना आणि तुंग किल्ला सर केला.

तिकोनाचा शेवटचा टप्पा हा माझ्यासाठी सर्वांत कठीण असा होता. साधारण ३०-३५ तीव्र चढण असलेल्या पायऱ्या मला स्वानंदीला घेऊन चढायच्या होत्या. एक आव्हान म्हणून मी ते स्वीकारलं. १०-१५ पायऱ्या चढल्यावरच पायात गोळे आणि मी एकाएकी खालीच बसले. स्वतःच्या शाररीक क्षमतेचा अंदाज मला इथे आला.त्यानंतर मी अधिक जास्त चांगल्यारितीने फिटनेस कडे लक्ष देऊ लागले.

"तुंग" - कठीणगड अगदी नावाप्रमाणेच चढण्यास देखील कठीण वाटला. तुंग चढण्यासाठी नेमकी अशी पायवाट नाही कि न आहेत पायऱ्या. त्यामुळे दगडा-धोंड्यातून आपणच आपली वाट ठरवावी आणि त्या वाटेचा अंदाज घेत चढाई करावी असा हा खडतर मार्ग.

एप्रिलमध्ये हडपसरपासून जवळ असलेला व मराठा साम्राज्यातील शेवटचा (बांधलेला) किल्ला म्हणून ओळखला जाणाऱ्या मल्हारगडाला भेट दिली. अत्यंत सुंदर अशी झेंडेवाडीची दगडी कमान आणि त्या समोरचा निसर्गरम्य परिसरा पाहून क्षणार्धातच आपण किल्याच्या मोहात पडतो. भुईकोट किल्याचा हा प्रकार असून अत्यंत सोपा आणि चढाईला सरळ अस या किल्याच एका वाक्यात वर्णन करायला काही हरकत नाही.

या वर्षी मे महिन्यात उन्हाने तर उचांकच गाठला होता. त्यामुळे मे महिन्याच्या रणरणत्या उन्हात ट्रेक ला निघणे म्हणजे आजारपण ओढवून घेण्यासारखे होते. याला पर्याय म्हणून मी स्वानंदीला घेऊन राजमाचीचा नाईट ट्रेक करायचं ठरवलं. हा माझ्या आयुष्यातील पहिला वहीला "नाईट ट्रेक"!!

आयुष्यात आणि प्रवासात काय कधी काय प्रसंग येईल काहीही सांगता येणार नाही.. पण अशा स्थितीत न डगमगता पुढे चालत गेले पाहिजे हे मी राजमाची करताना आलेल्या एका अनपेक्षित घटनेतून शिकले.

नेमकं काय घडलं आणि कसं-बस कसं(?) सावरलं हे Yes-आई, you can do it!" या लेखात आवश्यक वाचा.

३० जून २०१९, हा दिवस महिना तर माझ्यासाठी फारच खास होता. यादिवशी आमच्या सोबत (आनंद बनसोडे-एव्हरेस्ट वीर यांच्या सोबत हा ट्रेक आयोजित केला गेला होता) ११-१२ कुटुंब, १२ नवखे ट्रेकर्स आणि चक्क १३ लहान मुलांनी एकत्ररित्या लोहगचा हा पावसाळी ट्रेक यशस्वीरीत्या पूर्ण केला.

सहा महिन्यापूर्वी म्हणजे (जानेवारीत) माझ्या मनी-ध्यानी देखील आलं नव्हतं कि ५० जणांना सोबत घेऊन पुन्हा एकदा लोहगडला येणं होईल.लोहगड २०१९ .. अनेक कुटुंबाचे प्रेरणास्थान !! हे नक्की वाचा

जुलै मध्ये कोल्हापूर गाठलं. स्वराज्यासाठी धारातीर्थ पडलेल्या वीर बाजीप्रभू देशपांडे यांचे स्मारक असलेला आणि आपले प्राण पणाला लावून लढवलेल्या घोडखिंडीचा जिवंत इतिहास म्हणजे -किल्ले "पन्हाळगड " भुईकोट किल्यांमधील हा किल्ला. अत्यंत मोठा आणि थोर असा इतिहास लाभलेला. आजही बाजोप्रभूंच्या स्मारकातून कणखर आणि करारी नेतृत्वाच दर्शन घडते.

ऑगस्ट मध्ये सासवड पासून जवळ असलेला किल्ला पुरंदर गाठला. छत्रपती "संभाजी महाराजांचे" जन्मस्थान आणि "पुरंदरचा तह" या ऐतिहासिक घडामोडींमुळे महत्व प्राप्त झालेला असा किल्ला बराच मोठावाटला . सध्या मिलिटरी च्या ताब्यात असल्या कारणाने किल्यावर जाण्यासाठी स्वतःचे ओळखपत्र दाखवूनच किल्यावर सकाळी ९ ते संध्याकाळी ५ पर्यंत प्रवेश मिळतो.

आमच्या स्वारीने ऑक्टोबर मध्ये "हरिश्चंद्र - ट्रेकर्सची पंढरी" म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या किल्याला भेट द्यायची ठरवली. माझा परिवार,अमित वैद्य व त्यांची दोन मुले श्रावणी (६ वर्ष ) -शर्विल (४ वर्ष), रोहन फंड,सृष्टी शेळके आणि विश्वजीत पिसाळ सरअशा आम्ही सर्वानी मावळतीच्या वेळी कोकणकडा गाठला. सकाळी सूर्य रंग फेकत होता आणि आम्ही कोणकड्यावर चहाच्या घोटसह निसर्गाचे रूप न्याहाळत होतो.

कौतुकास्पद बाब म्हणजे श्रावणी (६ वर्ष ) - शर्विल (४ वर्ष) या दोघानींनी संपूर्ण ट्रेक केला. पूर्ण ट्रेकभर तेच आमचे लीडर होते.

त्यानंतर नोव्हेंबर मध्ये विसापूरने साद घातली. मग काय आम्ही थांबतोय कि काय, निघालो आमच्यासोबत सोनाली कदम हिला घेऊन. ट्रेन ने मस्त हवेतील गारवा अनुभवत पाटण गावात शिरून जंगल ट्रेक करत विसापूर पूर्ण केला.

सप्टेंबरमध्ये मी पुण्यात नसल्याने त्या महिन्याचा किल्ला करता आला नाही. म्हणून प्रबळगड आणि कलावंतीनी हे किल्ले डिसेम्बर मध्ये केले.

चढाई करण्यास अत्यंत अवघड अशा प्रबळगडाने चांगलाच घाम काढला. प्रबळगड चढण्यासाठी आम्हाला दोन तास लागले. केवळ कलावंतिणीच्या रूपाची एक छबी डोळ्यात उतरवण्यासाठी आणि मनात भरून घेण्यासाठी ची ही तरफड अखेर कारणी लागली.

डिसेंबर मध्ये कलावंतिणी म्हणजे २०१९ जानेवारीमध्ये सुरु केलेल्या मोहिमेचं फळच म्हणावं लागेल. "१२ महिने १२ किल्ले" या मोहीमेचे सांगता महाराष्ट्रातील अत्यंत कठीण दुर्गांपैकी एका अशा किल्यावर व्हावी अशी आमची तीव्र इच्छा होती. नुसतं फोटो बघितला तरी भुरळ पडणाऱ्या अशा "कलावंतीणी" ने हात दिला व मोहीम फत्ते झाली . कलावंतीण सर करणं हे प्रत्येक ट्रेकरच उराशी बाळगलेलं स्वप्न !! अर्थात मीही त्यातलीच एक होते.मुलीला घेऊन करायचा का? नाही हा विचार करण्यात आदली रात्र घालवली. स्वतःशी ठाम होऊन निर्णय घेतला.

स्वानंदीने काही पायऱ्यांवर रांगत आणि काही पायऱ्यांवर चढत शेवटचे टोक गाठले तेव्हा मन भरून आलं. आदिनाथ आणि मी निशद्ब होतो. खूपच भावुक असा हा क्षण होता. तेव्हा दिनकर अस्ताला जात होता अन उगवता चंद्र सांगतेची साक्ष देत होता. उपस्थितांना साखर वाटून आनंदात सहभागी करून घेतलं.

कलावंतीनी सर केला. आनंद गगनात मावत नव्हता. उपस्थितांना साखर वाटून आशीर्वाद घेतले.

प्रत्येक किल्ल्याच्या शेवटच्या टप्यावर पोहचल्यावर समजत कि स्वप्न आणि सत्य यामध्ये एकच गोष्ट असते ते म्हणजे-हिम्मत !! पाहिलेलं स्वप्न सत्यात उतरवण्याची हिम्मत!

रायरेश्वर ते कलावंतानी या बारा किल्यांच्या प्रवासात निसर्ग खूपच जवळून पहिला आणि अनुभवला देखील. अनेक गोष्टी शिकायला मिळाल्या या मोहिमेतून ज्या केवळ अनुभवातूनच मिळतात त्या देखील कायमस्वरूपी.

तर मग २०२० च्या मोहिमेत माझ्या सोबत सहभागी व्हा.

किल्ले पाहू आणि भावी पिढीला महाराष्ट्राची ओळख करून देऊ.

-स्नेहल घेरडे