माजी क्रिकेटपटू संजय बांगर यांचा मुलगा आर्यन बनला 'अनया'
ही कथा केवळ क्रिकेट किंवा कोणत्याही खेळाडूची नाही तर ती अस्मितेची, संघर्षाची आणि समाजासोबतच्या संघर्षाची कथा आहे. माजी भारतीय क्रिकेटपटू संजय बांगर यांचा मुलगा आर्यन बांगर किंवा त्याऐवजी संजय बांगरची मुलगी अनया बांगर (आर्यन ते अनया), ज्याने अलीकडेच तिच्या लैंगिक संक्रमणाची कहाणी जगासमोर मांडली. एक असा प्रवास ज्याने त्याचं आयुष्य बदललं, पण त्याचचं लहानपणाचं क्रिकेटचं स्वप्नही अवघड करून टाकलं. अनायाच्या कथेने सोशल मीडियावर बरीच चर्चा झाली आहे. चला तर जाणून घेऊया आर्यन बांगर ते अनया बांगर हा प्रवास कसा होता आणि त्यात कोणती आव्हाने आणि अडचणी आल्या?
अनया बांगरचे हार्मोनल ट्रान्सफॉर्मेशन
क्रिकेटर संजय बांगरचा मुलगा आर्यनने 11 महिन्यांपूर्वी हार्मोनल ट्रान्सफॉर्मेशनचा प्रवास सुरू केला, ज्याला 'हार्मोन रिप्लेसमेंट थेरपी' किंवा HRT म्हणतात. या थेरपीने हळूहळू त्याच्या शरीरात बदल घडवून आणले आणि या बदलामुळे त्याचे नाव आर्यनवरून बदलून अनाया झाले.
क्रिकेटचे स्वप्न आणि आव्हान
अनायाला क्रिकेटची आवड त्याच्या वडिलांकडून वारशाने मिळाली आहे. संजय बांगरला लहानपणापासून खेळताना पाहून अनायालाही स्वप्न पडलं होतं की, त्यानेही क्रिकेटच्या मैदानावर भारताचं नाव लौकिक मिळवावं. पण एचआरटीमुळे त्याचे स्नायू आणि ताकद लक्षणीयरीत्या कमी झाली आहे. ती म्हणते, 'माझ्या शरीरात खूप बदल होत असल्यामुळे क्रिकेटची जुनी आवड कायम ठेवणे माझ्यासाठी आता कठीण झाले आहे.' तरीही अनयाने हार मानलेली नाही.
ट्रान्सजेंडर ऍथलीट्सचे नवीन नियम आणि अडचणी
अनयाचा संघर्ष केवळ ट्रान्सजेंडर महिला होण्यापुरता मर्यादित नाही, तर ट्रान्सजेंडर ॲथलीट होण्याच्या अडचणी देखील आहेत. इंग्लंड आणि वेल्स क्रिकेट बोर्डाने (ECB) नुकताच एक नियम लागू केला आहे. त्यानुसार, 2025 पासून, ज्या ट्रान्सजेंडर महिलांना पुरुष यौवनाचा अनुभव आला आहे. त्यांना महिला क्रिकेटमध्ये खेळण्यापासून रोखले जाईल. हा नियम अनयासाठी नाराजीचा ठरला. त्यांच्या हार्मोनची पातळी महिलांइतकी असली तरी या नियमामुळे त्यांना व्यावसायिक क्रिकेट खेळणे अशक्य झाले आहे. तिची निराशा व्यक्त करताना अनाया म्हणाली की, 'माझ्याकडे आवड आणि क्षमता आहे, पण हे नियम माझे वास्तव समजत नसल्याने यंत्रणा मला वगळत आहे.'
खेळांमध्ये सर्वसमावेशकता हवी
खेळात ट्रान्सजेंडर खेळाडूंना स्थान असायला हवे, असे अनयाला वाटते. अनयाने एक मोठा प्रश्न उपस्थित केला आहे की, ट्रान्सजेंडर खेळाडूंना त्यांची स्वप्ने पूर्ण करण्याचा अधिकार का दिला जात नाही? आजच्या समाजात खेळांमध्ये सर्वसमावेशकतेची म्हणजेच प्रत्येकाला स्थान देण्याची नितांत गरज आहे. ट्रान्सजेंडर ऍथलीट्सच्या स्वप्नांना रोखणाऱ्या नियमांमुळे व्यावसायिक क्रिकेटमध्ये खेळण्याची इच्छा अपूर्ण राहिली.
